16 گام طراحی یک سیستم مدیریت دانش

در این قسمت، مواردی که برای ساخت برنامه مدیریت دانش لازم است و فعالیت مدیریت دانش که هماهنگ و جامع‌اند معرفی می‌شوند. لزوم انجام همه این فعالیت‌ها برای اجرای مدیریت دانش، لازم نیست، بلکه باید مواردی از آن‌ها که با شرایط سازمان موردبررسی، تناسب بیشتری دارد را در دستور کار قرار داد. در ادامه به بررسی چگونگی طراحی یک سیستم مدیریت دانش در سازمان می‌پردازیم.

گام‌های طراحی یک سیستم مدیریت دانش

به‌طورکلی شانزده مرحله/ فعالیت بالقوه برای معرفی و پیاده‌سازی مدیریت دانش وجود دارد که باید با توجه به شرایط سازمان، تعداد مناسبی از این فعالیت‌ها در پیاده‌سازی مدیریت دانش، انتخاب و به طور تکراری با دوره‌ای دنبال شود. این فعالیت‌ها عبارتنداز:

1. به دست آوردن پذیرش مدیریت. برای موفقیت مدیریت دانش، کسب پذیرش و تعهد مدیریت و نیز حمایت پیاپی او از طرح ، دارای اهمیت فراوانی است. برای به دست آوردن این تعهد و حمایت ، گروه مدیریت دانش باید بتواند، پیوند محکمی بین طرح‌های مدیریت دانش با اهداف ، احتیاجات و قابلیت‌های حقیقی حال و آینده سازمان برقرار کند. نمایش این ارتباط می‌تواند از راه‌هایی چون بیان شرایط فشارها و رقابت در بازار ، فرصت‌هایی که مدیریت دانش می‌تواند ایجاد کند تا نیازهای سازمان در این رابطه برآورده شود و سرانجام اینکه نمایش قابلیت‌های بالقوه مدیریت دانش، می‌تواند در این راستا ، نقش مثبتی ایفا نماید؛ بنابراین ، تنها هنگامی‌که مدیران ، این بینش و باور را نسبت به مدیریت دانش به دست آورند، می‌توان به‌طور منطقی از آنان خواست تا در این زمینه اقدام کنند.

2.ترسیم چشم‌انداز دانش. گام بعدی برای طراحی یک سیستم مدیریت دانش، شناخت طبیعت و نقاط قوت و ضعف دارایی‌های دانش شرکت و شرایط از دید رهبری شرکت و عملیات‌ها و فشارهای بازار و فرصت‌ها.

       3. برنامه‌ریزی استراتژی دانش. تعیین چگونگی حمایت مدیریت دانش از استراتژی شرکت یا واحد کار و ترسیم هدف‌های مدیریت دانش و اولویت‌ها و منافع مورد انتظار.

      4. ایجاد و تعریف گزینه‌ها و ابتکارات بالقوه وابسته به دانش. شناخت فرصت‌ها برای پیشرفت، مثل فرصت‌هایی برای افزایش درآمد، ساختن محصولات و خدمات جدید، ترمیم تنگناهای دانشی و دیگر فعالیت‌های مربوط به دانش به‌وسیله حمایت از بخش مربوط و تنظیم اولویت‌ها برای شرکت و بازسازی تأثیرات و سود مورد انتظار از آن‌ها.

       5. توصیف انتظارات از سود برای ابتکارات مدیریت دانش. تعیین انتظارات برای اولویت‌بندی، هدایت ، اجرا و نشان دادن تأثیر تلاش‌های مدیریت دانش.

       6. تنظیم اولویت‌های مدیریت دانش. تعیین اولویت‌ها برای فعالیت‌های مبتنی بر استراتژی مدیریت دانش، انتظارات برای سود خالص، احتیاجات و فراهم کردن قابلیت‌ها.

       7. تعیین نیازهای کلیدی دانش. شناختن دانش لازم برای ارائه کار باکیفیت در سمت‌های کلیدی یا پیچیده.

        8. به دست آوردن دانش کلیدی. کسب دانش لازم برای کارها و عملیات حساس و مهم از درون و بیرون سازمان.

        9. ایجاد برنامه‌های جامع انتقال دانش. مانند هماهنگ کردن برنامه‌های آموزشی ، ایجاد شبکه‌های تخصصی یا مبادله دانش تخصصی همچون سلسله‌مراتب نظری و استراتژی‌های ذهنی برای شاغلان.

        10.  انتقال، توزیع و به‌کارگیری دارایی‌های دانش. سازمان دادن و انتقال دانش تخصصی به شاغلان و شکل دادن دوباره ، گسترش و بهره‌برداری از دانش به‌وسیله استفاده مؤثر از بهترین دانش در همه کارهای روزانه و جاری.

11. ایجاد و به روز درآوردن زیرساخت مدیریت دانش. ایجاد و نگهداری زیرساخت‌های لازم برای انجام مدیریت دانش.

12 . اداره دارایی‌های دانش. ایجاد، تجدید، ساخت و سازمان دادن دارایی‌های دانش برای تعیین اولویت فرصت‌های دانش.

13 . ایجاد برنامه‌های تشویقی. دادن انگیزه به کارمندان برای هوشمندانه عمل کردن؛ انگیزه‌هایی چون، نوآور بودن، تسهیم دانش، تلاش برای به دست آوردن دانش( مثل دروس فراگرفته شده) یا پاسخ به درخواست‌های افراد به هنگام رویارویی با وضعیت‌های ناآشنا، مشکل و غیره.

       14 . هماهنگ ساختن فعالیت‌ها و عملکردهای مدیریت دانش در سراسر سازمان. شناخت فعالیت‌های مربوط به مدیریت دانش و یاری کردن آن‌ها به‌منظور هماهنگ ساختن، همکاری و تشریک‌مساعی و ایجاد قابلیت‌های باارزش.

15. تسهیل مدیریت دانش متمرکز بر دانش. همچون ارائه فعالیت‌های سطح بالا برای تغییر الگوی خدماتی مشتری، فرهنگ ، محیط کاری ، فلسفه و فعالیت‌های مدیریت ، فعالیت‌های عملیاتی ، حق تصمیم‌گیری ، گردش کار و فرصت‌هایی برای عملکرد هوشمندانه.

       16 . نظارت بر مدیریت دانش. ارائه بازخور در پیشرفت و اجرای برنامه و فعالیت‌های مدیریت دانش. بدین منظور، در شکل  ارتباط کلی بین این فعالیت‌ها آورده و ارتباطات اصلی در آن برچسب‌گذاری شده‌اند. نقطه آغازین این فرایند ، معرفی مدیریت دانش است و فعالیت‌های دیگر، باید از این نقطه به بعد ، برحسب مورد انجام شود. البته هر مورد از این فرایند که در سازمان وجود داشته باشد، از مجموعه فعالیت‌ها حذف می‌شود.

Add to favorites